رالېږونکی: عبدالسلام حنفي / تعلیم الاسلام ویب پاڼه
سوال: کله چي انسان د ځیني شیانو او حیواناتو د خوړلو څخه منعه شوی دی او پري حرامه شوی دی نو دا شیان بیا ولي خداي پیدا کړي دي دا څه فایده او ګټه لري؟
مختصر جواب:
خداي جل جلاله فرمایي: هُوَ الَّذِي خَلَقَ لَكُمْ مَا فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا . (البقرة)
ژباړه: ستاسي خداي جل جلاله هغه ذات دی چي ستاسې لپاره یې ټول هغه څه پیدا کړي دي چي په ځمکه کي دي.
ددې څخه څرګندیږي چي د یو شي استعمال که د یوې وجي څخه حرام وي نو په بله وجه حلال وي.
وګورئ د خره غوښه خوړل حرام دي مګر په هغه سوریدل او پیټي او بوجونه وړل حلال دي.
همدارنګي د ټولو څیرونکو حیواناتو خوړل حرام دي مګر که د هغوی د څرمنو څخه کورتۍ یا کوټ جوړ کړی شي نو اغوستل یې روا دي.
په همدي ډول د نورو حرامو حیواناتو او محرمو شیانو په باره کي سوچ وکړی د هغوی استعمال هم د یوې وجي حرام خو په بلي وجي روا وي او د هغه حیواناتو چي د هغوی څخه په هیڅ ډول ګټه اخیستل روا نه وي نو د قدرت لپاره پرې استدلال خو کیدی شی. ( زیاتونه: که زموږ لپاره حرام دي او ګټه نه شو ترې اخیستی د نورو حیواناتو او درنده ګانو لپاره خو بعضي د بعضو لپاره رزق ګرځي.)
او ددې حیواناتو په پیدا کولو کي یو حکمت دا هم دی چي د ګټې اخستنې او استعمال څخه پرته دغه محرمات د خداي جل جلاله پولې او شپولونه دي لکه حضور اکرم صلی الله علیه وسلم فرمایلي دي:
أَلاَ وَإِنَّ لِكُلِّ مَلِكٍ حِمًى أَلاَ إِنَّ حِمَى اللهِ فِي أَرْضِهِ مَحَارِمُهُ. (صحیح البخاري رقم الحدیث ۵۲. سنن ترمذي رقم الحدیث. ۱۲۰۵ باب ماجاء في ترک الشبهات.)
ژباړه: واورئ چي د هر پاچا لپاره پولې وي او د الله تعالی پولي یعنی سرحد د هغه محرمات دي.
نو په دې کي د بندګانو ازموینه هم ده.
ماخذ: د اسـلام احـکام د عقـل په رڼا کي. صفحه ۲۳۵-۲۳۶
تالیف حکیم الامت مولانا اشرف علي تهانوي رحمه الله